349 search results for "Daniel M. Berté"

Man toupatou

— Par Daniel M. Berté —

Man dan zeb an savann ki van ka karésé
……dan woch an lariviè ki dlo ka rafréchi
……dan fey jòn ka tonbé pou sa fimié Latè

Man dan lapli ka fifinen anlè an kaz an tol
……dan gout dlo ka glisé anlè fey chou dachin
……dan grenn-sab ka krisé anba pié lé vivan

Man dan kalin ka fet pou tianmay kagou
……dan ziédou ka koulé dèyè madanm lanmou
……dan woz ki ka ran jwa ek chasé latristes

Man dan zwézo ka voltijé an siel lalibèté
……dan pwason ka glisé an lanmè lavanti
……dan pawol ka volé pou kontré lenjistis

Man dan ti papiyon ka dansé anlè flè
……dan la réfleksion ka fè-mwen pran konsians
……dan réyon soley ka dépliyé zel dimwazel

Man dan matjé matjè ka ba moun lémosion
……dan piébwa ka fè flè ek fwui pou nouri moun
……dan lajwa ka kléré fidji lé tianmay

→   Lire Plus

Bannann

— Par Daniel M. Berté —

Bannann bagay ki bon bel-bonnè bon-maten
Bannann bagay ka ba bel balan ek bon brez
Bannann ba bel bougres bien belman balansé
Bannann ba boug ki brav ka bouwé kon bouva

Ou ka sanm an piébwa men ou pa an piébwa
Ou parmi lé gran zeb ka pousé Matinik
Yo ka di’w ka jété men pa jété atè
Sé lè ou ka fè flè ek réjim épi pat

Ki yo kriyé’w Tinen Kavenndich Gro-Michel
Bannann-jòn Kankanbou Frésinet Makandja
Pandan an boul lanné ou nouri pep Matnik
Ek ou fè lariches sa ki té ka planté’w

Pou swagné maladi charanson té ka ba’w
YO ba’w médikaman YO kriyé klòrdékòn
Elas twa fwa élas sété pwazon pou moun
Pou tout laliwondaj tè lariviè lanmè

Sé pa wou responsab katastrof sanitè
Ka pété tjou an pep pou dé jénérasion
Sé bien lé zespwatan ki té lé fè lajan
YO pa té ignoran malè YO té ka fè

→   Lire Plus

Gran sonjé Sez Out… (Ba Yo)

— Par Daniel M. Berté —

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout rété étoné… Dlo-zyé koulé
Nou tout rété estipersé… Dlo-zyé koulé
Nou tout rété estébékwé… Dlo-zyé koulé

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout té débiélé… Kò krazé
Nou tout té dékalbéché… Kò krazé
Nou tout té djèl-bé… Kò krazé

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout té térasé… Lespri félé
Nou tout té térorisé… Lespri félé
Nou tout té terbolizé… Lespri félé

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout pé fret… Tjè déchiré
Nou tout pléré gro-dlo… Tjè déchiré
Nou tout pété-kriyé anmwé… Tjè déchiré

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout priyé-mandé Bondié… Ba yo
Nou tout priyé-enploré Jéwova… Ba yo
Nou tout priyé-sipliyé Dja… Ba yo

Jou tala, lè nou tann sa…
Nou tout kolé tet… Pou nou…
Nou tout kolé zépol… Pou nou…
Nou tout kolé kò pou fè fos… Pou nou…

…Pou nou té siwmonté Gran Katastrof tala… Ba yo

Daniel M. Berté 80814

→   Lire Plus

Man pa tou sel…

— Par Daniel M. Berté —

Man pa tou sel…

Man fè fos épi Fanon pou fraternizé épi félaga Laljéri
Man dòmi an mitan makolin épi Madéla a Roben Island
Man déviré bòkay épi Césaire pou tété lapowézi matjé an kayié
Man djoubaké épi Zobel lari kay neg épi djab-la an kann bétjé

Man rimonté laviè Léza épi Glisant pou ritouvé mémwa lesklavaj
Man pran kout fè ek étidié lisé Chelchè épi Delsham
Man maché mil maché épi Mac ek Fardin Sentespri
Man brè dlo-koko ek manjé tinen-lanmori épi Tipridan

Man aprann épi Hugo ki lenstriksion sé prèmié bizwen pep-la
Man viré Ségou an Lafrik épi Maryse Condé
Man rakonté lesklavaj ba fi-mwen épi Christiane Taubira
Man goumen épi Angéla Devis pou neg trapé dwa nonm

Man tjenbé lanmen bizayel-mwen épi Nicolas Guillen
Man jwé djaz épi Louis Armstrong an lari Nouvelle-Orléans
Man chanté bra brilé pié-ni épi Eugène Mona
Man dansé zouk Kasav épi Jocelyne Bérouard

Man étidié listwa péyi-a épi Arman Nicolas
Man fè kous kouri épi Herman Panzo
Man filé mo-mwen épi kanmarad anlè lanmel lakonsians
Man mété grif an tè épi lé travayè pou Matnik ay douvan

Man avansé épi sa ki konbat pou konstwi lidantité
Man apiyé épi lé kakolè anlè sa ka sèvi dekzanp
Man pòté respé épi lé gangan pou sa ki fet avan
Man lienné épi pòwtè limiè ki ka montré chimen

Man pa tou sel…

Daniel M.

→   Lire Plus

Pawòl Yòl (Ba tout Yolè Matnik)

— Par Daniel M. Berté —

La Foyalaise Fòdfrans di : kouraj lé koursié, nou ni an sèl bousòl
Koraï 2 Wobè di : sé yon à lot mésié, pou nou pé pran lavòl
Rigueur II Omaren di : nou la pou nou gangné, pa pou fè potokòl
Dernier Jugement Ofranswa di : sa sé baga’y sérié, abò pa ni alkòl
La Révélation Wobè di : goumen pou èt prèmié, sé pa sisé sinobòl
A 380 GM Omaren di : paré à godiyé, abò pani moun mòl
Zizitata Voklen di : nou la pou manévré, pa pou fè lé djignòl
Chabin’an Ofranswa di : gran vwèl nou ka mété, pou nou défié Eole
La Rose Wobè di : manmay-la pa ladjé, annou kolé zépòl
Lanm Karavel Trinité di : pou nou kalmisiré, sé pa an kamizòl
Vini ouè sa Voklen di : o risk di chalviré, nou pa la pou fè wòl
Terminator Ofranswa di : nou anlè bwa drésé, pa pou fè lé mariòl
Bwa viré Wobè di : pou vwèl pa déchiré, nou pa ka’y woulé fòl
Express Senta’n di : nou la pou navidjé, pa pou la gloriyòl
Adhira/Adhira II Dikos di : adan zòn dévanté, lanmen-nou sé gazòl
L’Arme Fatale Ofranswa di : pani moli an jé, alé wè an bémòl
Sa pa zafèw Lanmanten di : manmay nou pou rivé, nou a la bòn ékòl
P 44 Martinique Wobè di : lézòm annou sanblé, pou an bèl touw-dé-yòl
Nou la osi Sentespri di : an tè sek nou ankayé… nou kon kabrit ka manjé tòl !

→   Lire Plus

Viv lé vakans !

— Par Daniel M. Berté —

Vakansièn,
Dékoché, détaché, dékonekté
Bliyé travay, tiyanmay, tansionnay
Pozé, pronmné, plajé
Viv lé vakansay !

Vakansien,
Débagé, débalé, débaché
Bliyé sawgasri, salopri, sovajri
Restoré, respiré, rigolé
Viv lé vakansiad !

Vakansièr
Débarasé, débouché, déchenné
Bliyé lékol, lopital, léleksion
Chanté, chwayé, chayé
Viv lé vakansman !

Vakansiè
Dékwensé, dékolé, dékouplé
Bliyé vakabonajri, vwayoutri, vandalri
Kaliné, karésé, kokiyé
Viv lé vakansri !

Vakansèz
Dédramatizé, dékrispé, dékontrakté
Bliyé kovidri, kotjinri, kouyonnri
Fété, festwayé, festivalé
Viv lé vakansaj !

→   Lire Plus

Sakrilej o Sentespri Vendrédi 17 Jwen 2022…

— Par Daniel M. Berté —

Grann stipéfaksion
Grann sidérasion
Grann enkonpréyansion
Grann lémosion
Dan Lapopilasion…

Yonndé vwayou
Yonndé voryen
Yonndé vakabon
Yonndé vandal
Konmet an sakrilej…

Yo dékalé
Yo détérioré
Yo dépotjolé
Yo démantibilé
Moniman-o-mò Sentespri…

Yo tjwé an déziem fwa 56 Spiriten
Ki tonbé pendan Ladjè 14
Yo sali mémwa yo

Men nou pa ka bliyé yo

Lonnè épi respé ba yo…

Yo tjwé an déziem fwa 5 Spiriten
Ki tonbé pendan Ladjè 39-45
Yo sali mémwa yo

Men nou pa ka bliyé yo

Lonnè épi respé ba yo…

→   Lire Plus

Papa pati… (Pawol an pé pou Papa)

— Par Daniel M. Berté —

Padavwa ou pété pwent pié’w anlè an pioch
Pou pa té prononsé piès pawol anlè lé parti-bas
Pou pa té palé de pwel ou de patat…
Ou préféré pati Papa…

Ou prétann ki ou té préféré pran pozision an papa
Ki pa lé pertirbé pansé a pitit-li
Epi pasé pou sa’y pa yé…
Ou préféré pati Papa…

Prézantman ou sé pé pòté pioch-la pli lwen
Pou pié an pov pasan pa pri adan’y osi
Epi permet-li pa pran pozision’w-la…
Ou préféré pati Papa…

Ek pétet ou sé pé prévwè an priyè o Pew tou pisan
Parey a sa Pier-Pol prononsé an palapot Presbitè
Pou té permet-li pa jouré pies…
Ou préféré pati Papa…

Parèyman pou pa té pòté an piti partisipasion
Pou pé péyé an pè pépa ba prèmié yich-ou
Kon tout papa responsab pou fè…
Ou préféré pati Papa…

→   Lire Plus

Pa sav… Sav

— Par Daniel M. Berté —

Tè-a ki manjé’y-la kon agoulou-gran-fal
Lariviè ki chayé’y magré i pa té pou’y
Lanmè ki pa janmen ka rifizé ayen
Yo piès pa té sav

Bertélia ki simen’y pou té nouri yich-li
Pwason ki benyen adan’y a la jwet-mabouya
Charanson ki sisé’y pas i té pran’y pou sik
Yo piès pa té sav

Krab ki té ka tété’y adan labou mang-la
Sèpan té ka dòmi adan réjim bannann
Mayengwen ek moustik té ka ponpé san moun
Yo piès pa té sav

Chien ki ka ralé moun menm si yo pres touni
Patat ki pran bato pou té alé lot-bò
Menm Kovid ki pran kan an péyi Matinik
Yo piès pa té sav

Kapitalis voras ki té lé fè lajan
Dépité ki mandé yo ba’y dérogasion
Minis ki san fouté signé lé zié fèmen
Yo, yo té sav

Doktè ki dénonsé danjé katastrof-la
Lé média ki mandé mété milié an sa
La jistis ki jijé an jijman jé-malen
Yo, yo té sav

Kontaminé ki mò an soufrans maladi
Popilasion méprizé ka viv an dézawa
Militan angajé ka goumen piétapié
Yo yo té sav

Tousa ki té ka wè katastrof envizib-la
Lé menm ki té ka tann katastrof silansié-a
Epi té ka santi katastrof sournwa-a
Yo, yo té sav

Daniel M.

→   Lire Plus

Senpiè brilé…

— Par Daniel M. Berté —

Pèlé gwondant, Pèlé tranblant, Pèlé fimant…
Eripsion

Laviè monté, laviè gonflé, laviè démonté…
Inondasion

Bet débousolé, bet épouvanté, bet afolé…
Dézoriyantasion

Foul énervé, foul, angwasé, foul débiélé…
Terbolizasion

Zotorité ignorant, zotorité antétant, zotorité rasirant…
Eleksion

Montàn kolè, montàn doulè, montàn malè…
Déflagrasion

Nyé brilant, nyé gazant, nyé ardant…
Esplozion

Kay krazé, kay éfondré, kay ratibwazé…
Destriksion

Bato touché, bato flanbé, bato koulé…
Disparition

Moun pétrifié, moun fijé, moun estatifié…
Stipéfaksion

Kò kòché, kò brizé, kò toufé…
Lémosion

Senpiè kalsiné, Senpiè éfasé, Senpiè brilé…
Dézolasion

Daniel M. Berté 80522

 

→   Lire Plus

Kayé pou an déviré o péyi bòkay

An sonjé pou Emé Sézè ki foukan Abolay an 17 avril

… Initilman, pou anmizé kò’y, kapitenn-la ka pann an gran verg li-a, nèg pli wouspétè-a, oben ka fouté’y an lanmè-a, oben ka fè sé molos féros li-a dévoré’y

Lanégray ki ka santi lonyon fri, ka ritouvé adan san’y ki koulé, gou anmè Lalibèté
Ek i doubout lanégray
Lanégray asiz
doubout san YO té ka atann-li
doubout adan kal-a
doubout adan lé kabin
doubout anlè pon-a
doubout an van-a
doubout anba soley-la
doubout adan san-a
doubout
ek
lib
doubout mé pa kon an fanm fol adan libètè’y ek touni kon topi mabial lanmè ka tounen won-dan- won
ek mili:
pli doubout ki YO té ka atann
doubout adan kòwdaj
doubout a laba
doubout a labousol
doubout a lakat
doubout anba lé zétwal

→   Lire Plus

Man fè an rèv… I have a dream…

(An sonjé pou Martin Luther King ki foukan an 4 Avril)

— Par Daniel M. berté —

Man fè an rèv jòdiya!
Man révé ki an jou, menm an Alabama épi sé rasis li-a ki rayi moun anchay,
ki menm-la, an Alabama,
ti-gason nwè ek ti-fi nwè,
ka’y pran lanmen ti-gason blan ek ti-fi blan,
kon frè ek sè

Man fè an rèv jòdiya!
Ki klòch Lalibèté sonnen… anlè mòn New Hampshire !
Ki klòch Lalibèté sonnen… an wo Montàn léta New-York !
Ki klòch Lalibèté sonnen… an wo tet lé Alleghanys an Pennsylvanie !
Ki klòch Lalibèté sonnen… dépi tet lé Montàn Rochèz di Colorado !
Ki klòch Lalibèté sonnen… dépi pant la Californie !

Mé sa pa ka sifi !
Ki klòch Lalibèté sonnen… dépi tet la montàn Stone an Georgie !
Ki klòch Lalibèté sonnen… dépi an wo mòn Lookout o Tennessee !
Ki klòch Lalibèté sonnen… dépi chak mòn ek chak bos di Missisipi !
Dépi kòt chak monta’n, ki klòch Lalibèté sonnen !

→   Lire Plus

Vwayaj trajik

— Par Daniel M. Berté —

An Lafrik…

A Cap Vert… A El Mina
A Gorée… A Ouidah
A Axim…
A Cabinda

A Fernando Po… A Loanda
A Sao Tomé… A Malimba
A Loango… A Benguela

Sé la YO tjenbé Neg
Sé la YO maré Neg
Sé la YO bastonné Neg
Sé la YO matjé Neg
Sé la YO batjé Neg
Sé la YO ankalé Neg

An Latlantik…

La YO fè « le grand passage »
La YO fè Neg travèsé
La YO fè Neg alé-san-viré
La YO fè Neg vonmi fiel
La YO fè Neg désann an lanfè
La YO fè pli gran simitjè

Sé la YO fwété Neg
Sé la YO anviolé Neg
sé la YO pijé tjou Neg
Sé la YO maté révolt Neg
Sé la YO pann an verg Neg
Sé la YO fouté andlo Neg

→   Lire Plus

« Rèbel »

(Espésial dédikas ba lé fanm ki di non)

— Par Daniel M. Berté —

Yo té ka di sé yich démon
Davwè i té nwè kon vonvon
Dapré lé granjan de salon
Mé siwtou i té sa di non

I té ka fè kon jenn gason
Soté maté ek pran plonjon
I té sa goumen kon laron
Ek siwtou i té sa di non

Lè an moun té vréyé an fion
I té ka doubout o filaplon
An ladjè épi vakabon ?
La siwtou pa té ka di non

Dan konba-djol pou ni rézon
I té ni argimantasion
I pa té moun konparézon
Mé siwtou i té sa di non

Radi adan konversasion
I pa té manchot an-aksion
Toujou paré pou ba’y baton
Pas siwtou i té sa di non

Té di lonnè pou Neg mawon
Pou lé kakolè ki pran plon
Tousa ki za monté o fron
Mé siwtou ki té ka di non

→   Lire Plus

Alé ? Pa alé ?

— Par Daniel M. Berté —

Anlè an group Watsap personnaj kannaval
Té pran kom diskision si fok kouri vidé
Prèmié ki esprimé sé Medsen-lopital
Kovid tro séléra, Manmay fo pa alé !

Moko-zonbi matjé ki I pa pè misié
Pé pa kontaminé lè’y anlè échas-li
Vidé-a sé ta nou fo kouri an lari
Kovid ou pa Kovid, Manmay fo nou alé !

Karolin-zié-kokli di i bien anmerdé
Mari’y za tro boulé épi boug-la grosi
Pandan konfinman-an i pa té ka soti
I manjé trop, i lou, Manmay fo pa alé !

Matlo-sou ek konpè’y misié Brosé-kléré
Argimanté anlè an zafè tradision
Ki apré konfinman fo ni dékonprésion
Pou moun pa ped lakat, Manmay fo nou alé !

→   Lire Plus

Fanm Khokho-a

( Pou Khokho René-Corail ki pati le 13 Février 1998 )

Par Daniel M. Berté —

Fanm fè
Sagé brandi anlè
Négrès détèwminé
Pré a raché-koupé
Pou sa défann piti’y

Fanm frèl
Mé pré a protéjé
Yich-li ki fatidjé ?
Konsi sé manman-poul
Ki ka défann piti’y

Fanm fiè
Doudout pou protéjé
Yich-li ki évanwi ?
Anrajé kon tigrès
Ki ka défann piti’y

Fanm farouch
Désidé a sové
Ti-anmay-li blésé ?
Akondi Mèw Kouraj
Ki ka défann piti’y

Fanm fò
Solid, pa ka ladjé
Ti-anmay-li YO tjwé ?
Pré a krévé lelmi
Pou sa défann piti’y

Fanm foud
Vayant kon Libèté
Ki ka djidé lepeup
Dan tablo Delacroix
Pou sa défann piti’y
Daniel M. Berté 20620

 

(Estati “Liberté” Khokho René-Corail ki Trénel plas 22 Mé Fòdfrans)

→   Lire Plus

Edouard Glissant foukan…

— Par Daniel M. Berté —
Gran Glissant
Ki mété an « Lézarde » dan « Le Quatrième siècle »
Ki mété an « Malemort » dan « La Case du commandeur »
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ou sé an « Mahagony » adan le « Tout-Monde »
Ou sé an « Sartorius »  ka kriyé: « Ormerod ! »
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
« Soleil de la conscience », ki dépi « Discours antillais »a jiska « Discours de Glendon »a, kondui-nou épi « Poétique de la relation »’y-la, dan an « Introduction à une poétique du divers » ;
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ki mennen-nou épi « Traité du Tout Monde », ek « Boises », an pasan paw « La Cohée du Lamentin », dan an « Nouvelle région du monde », éti nou ka ritouvé lé « Mémoires de l’esclavage » ;
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ki matjé « Quand les murs tombent » ek anségné-nou la « Philosophie de la relation » ; 
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ki chanté ba-nou « L’insoutenable beauté du monde » ;
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ka foukan adan an « Champ d’iles » ki yo kriyé « Les Indes » ;
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ki sé « Le sel noir » di « Terre inquiète » tala, ka rijwenn, san « Fastes », « Pays rêvé pays réel »li, lwen dé « Grands chaos » ;
Edouard Glissant foukan…

Gran Glissant
Ba’y alé épi « Sang rivé », adan « la Terre magnétique ».

→   Lire Plus

Misié Arman

(Ba Armand Nicolas)

— Par Daniel M. Berté —
Chapo-ba Misié Arman
Papa 22 Mé Matnik
Woulo baw Misié Arman
Djoubatè listwa Matinik
Lonnè baw Misié Arman
Rézistan kont lé kolonialis
Rèspé baw Misié Arman
Militan pou la koz Matinitjèz

Chapo-ba Misié Arman
Révélatè Sèptanm 70
Woulo baw Misié Arman
Mèt-a-mannyok PC Matnitjé
Lonnè baw Misié Arman
Fowmatè pèp Matnik
Respé baw Misié Arman
Konbatan pou la koz Matinitjèz

Daniel M. Berté 60315

→   Lire Plus

Rézolision 2022

— Par Daniel M. Berté —

Lanné pasé telman man kriyé
Man pété kod vocal-mwen
Adan an kannaval pa koté Bòdkannal
Anmizasion ? Avéglasion ? Aksion ?

Lanné pasé telman man maché
Man izé plat pié-mwen
Kon an mòso lakré si tablo lékolié
Manifestasion ? Kontestasion ? Opozision ?

Lanné pasé telman man anrajé
Man ladjé kolè-mwen
Kon mové lariviè andidan gran lanmè
Protestation ? Barajizasion ? Déterminasion ?

Lanné pasé telman man gadé
Man krévé an zié-mwen
Kon vié soulié izé afos i pòté
Kontanplasion ? Kouyonnizasion ? Vizion ?

Lanné pasé telman man touché
Man tjenbé lanmen-mwen
Kon kotjen an pòch vowrien
Volasion ? Arestasion ? Lopsion ?

Lanné pasé telman man kouté
Man bouché zorey-mwen
Kon boutey épi bouchon-fey
Féknwouzasion ? Antétasion ? Sispision ?

→   Lire Plus

Eya ! Matinitjé ! 2022 ! Eya !

— Par Daniel M. Berté —

Nou za sòti an sann
Pou tonbé an difé
Ek maché an dépann
Vié chien té ka ralé…
Mafwa, nou pa ped fwa
   Nou toujou la ! Eya !

Nou sibi lé domaj
Méchansté ek mizè
Ki antan lesklavaj
Ou lamiral Robè…
Mafwa, nou pa ped fwa
    Nou toujou la ! Eya !

Nou za pran fè siklòn
Tranmanntè ek volkan
Nou viv an klòwdékòn
Sawgas tout mové tan…
Mafwa, nou pa ped fwa
    Nou toujou la ! Eya !

Mi Kovid ka fè raj
Jes-bawriè épi mas
Konfinman ek baraj
Feknyouz tout mové kras…
Mafwa, nou pa ped fwa
    Nou toujou la ! Eya !

→   Lire Plus

Misié Mawyis

(An sonjé ba Marius Cultier)

— Par Daniel M. Berté —

Moun-mò pa mò… Mawyis pa mò
I adan dachin-la ki ka bouyi goudougoudou
I adan légliz-la éti Djab ka mayé dèyè an lapot
I pa finèt kay-li, pa koté Tèwsenvil :
Sa’w fè Mari-yus ? –Mwen la, man ka gadé mas pasé…

I an lari Fòdfrans épi Lavièsalé
Ek an lari Zabim pa koté Lagwadoup
I anlè an mason kolèj Petit Manoir
I adan an lisé pa koté Ladilon
Eti fos mizik-li ka ba manmay balan

I dan zandoli-ya ki alé pran glisad
Anlè an fèy-koko lè’y trapé an gwopwel
Pas mabouya di non lèy té mandé’y mayé
Ga zandoli-ya !… Ga zandoli-ya !!!
Mabouyaaa…. Ma-bou-ya !!!

I a L’impératrice é osi o Blénac
I pa koté La Grange épi La Bananeraie
I dan La Moïna ek adan La Bohème
I dan Lakarayib ek osi Canada
I osi an Lérop ek dan limond antié

I adan konsèwto pou an flè ek zozio
I adan swing Jazz-la ek mizik bòkay-nou
An touché piano-a ek tanmpo tanbou-a
Sapé-prélè-bòdzè épi chapo wòz-li
Ganm anlè misié-a, attansion-pokosion !

→   Lire Plus

Jé… Lavi

— Par Daniel M. Berté —

Man jwé grenndé épi an lo trichè
Wonz man sèbi
Man genyen ek man ped
Kon pandan lavi-mwen
Lavi sé an jé sèbi

Man jwé welto épi an kouyonnè
Si man genyen an fwa
Man pèdi trè souvan
Kon diran lavi-mwen
Lavi sé an welto

Man jwé bakara épi bantjè vèglè
Kat té mal distribié
Pi souvan ki rarman
Kon pandan lavi-mwen
Lavi sé an bakara

Man jwé adan danmié adan lawon bèlè
Man trapé dé kakan
Fésé moun anlè do
Kon adan lavi-mwen
Lavi sé an danmié

→   Lire Plus

Baraj

— Par Daniel M. Berté —

Baraj laraj…
Dépi yonndé-twa jou
Nonbré yo ka fléri
Ka fè moun vini fou
Ka chanboulé lavi
An lawout toupatou
Won-pwen menm-pri-isi

Baraj strikti…
Souvan yo ka paret
Ek ni moun ka siwpri
Poubel épi palet
Né-loto ek débri
Lésans ek zalimet
Vié loto kochonni

Baraj paradoks…
Pou défann Libèté
Gran rèvandikasion
Yo blotjé Libèté
Tout an popilasion
Ki bizwen siwkilé
Pou tout kalté mision

Baraj filtran…
Ka kité traversé
Lé personel swagnan
Ek de sékirité
Mé lézot travayan
Manmay lékol lisé
Yo piès yo pa adan

→   Lire Plus

La Jepévkf

Pou matjé 25 Novanm : Jounen enternasionnal pou éliminasion violans kont fanm

Jounen enternasionnal pou éliminasion violans kont fanm

— Par Daniel M. Berté —

Jòdiya espwa pou étenn vakabonajri kont fanm

Jòdi endé pou éradiké viòl kolektif fanm

Jou esprésion pou esplitjé vayans kay fanm

Jou éti pou estentjé vis kouyonnè fanm

Janmen ézité pou évolision vwa kolè fanm

 

Jòdla étap pou espozé valè konba fanm

Jou égalité pou étalé vkalité fanm

Jòdiya édiké pou é viktim ki fanm

Jou épanwisman pou étann vkouraj fanm

Janmen ézité pou évolision vwa kakolans fanm

Jounen enternasionnal pou éliminasion violans kont fanm

 

Daniel M.

→   Lire Plus

Kréyasion Lom

Pou la JML, Jounen Mondial de Lom 19 Novanm

— Par Daniel M. Berté —
Mondié pran yonndé atom
Pou’y té sa fè an kréyom
Ek anlè papié chef majòwdom
I désiné an kalté gnom
Ki té ka sanm an ti rizom
Epi an tet won kon an pom

I pa té kontan di bonom
Ki fè’y pansé a an fantom
I té lé éfasé nostrom
Mé kòm i pòkò té ni gom
I alé chèché yonn a Rom
Ek profité fè an ti som

Mèt Lisifè chef majòwdom
Ki té osi gran ékonom
Awtis-skilptè a gran diplom
Réyalizé épi lawjil, désen le Kréyatom
Mété’y o fouw épi dé kromozom
Ek batizé sa’y fè : Bèlom

Mondié lévé-faché, di « Sapristom ! »
Ek épi an kout pié, chasé’y di Dom
Ek I di : “Sé mwen ki le gran Kréyatom
Sé mwen ka nonmen sa’w fè-a : Lom”.
Mwen, man ka kabéché anlè an aksiom

Ka di: « Sé an séri lérè ki ba’y Lom »

→   Lire Plus